KPSS Tarih Konuları Nelerdir? En Çok Soru Gelen Alanlar, Yüzdeler ve Kapsamlı Çalışma Rehberi (KPSS 2026 İçin)
KPSS Genel Kültür bölümünün en hacimli ve genellikle en çok korkulan derslerinden biri Tarih'tir. Yüzlerce yıl süren olaylar zinciri, sayısız padişah, antlaşma ve reform, adayların zihninde büyük bir karmaşa yaratabilir. Ancak doğru bir strateji ve hangi konuların daha öncelikli olduğunu bilmek, Tarih dersini bir kâbus olmaktan çıkarıp, size net kazandıracak bir avantaja dönüştürebilir.
Bu kapsamlı rehber, 2026 KPSS Tarih dersinin tüm konularını detaylı bir şekilde inceleyecek, geçmiş yılların soru dağılımlarına göre en çok soru gelen alanları ve yüzdelerini analiz edecek ve bu kritik dersi nasıl daha verimli çalışabileceğinize dair stratejiler sunacaktır.
KPSS Tarih Dersinin Önemi ve Genel Yapısı
KPSS Genel Kültür testinde yer alan 27 Tarih sorusu, toplam GK netlerinizin önemli bir kısmını oluşturur. Bu sorular, genellikle aşağıdaki ana bölümlerden gelir:
İslamiyet Öncesi Türk Tarihi
İlk Türk İslam Devletleri
Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi
Osmanlı Devleti Duraklama ve Gerileme Dönemi
Osmanlı Devleti Dağılma Dönemi
20. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti
Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi
Kurtuluş Savaşı ve Antlaşmalar Dönemi
Atatürk İlke ve İnkılapları
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi
Bu konulara, her biri kendi içinde alt başlıklara ayrılan detaylı bir bakış atacağız.
KPSS Tarih Konularının Detaylı Dağılımı ve Soru Ağırlıkları (Geçmiş Yıl Analizleri)
Aşağıdaki tablo, geçmiş yılların KPSS Lisans sınavlarındaki ortalama soru dağılımlarını göstermektedir. Bu yüzdeler, hangi konulara daha fazla ağırlık vermeniz gerektiğini anlamanızda size yol gösterecektir.
Analiz: Tablo da gösterdiği gibi, Atatürk İlke ve İnkılapları, Kurtuluş Savaşı dönemi, 20. Yüzyıl Başlarında Osmanlı ve Osmanlı Kuruluş/Yükselme/Dağılma dönemleri, KPSS Tarih'in en kritik ve ağırlıklı konularıdır. Adayların çalışma planlarının merkezine bu konuları almaları elzemdir.
Her Bir Tarih Konusunun Kapsamı ve Detayları
Şimdi her bir ana konunun içeriğine daha yakından bakalım:
1. İslamiyet Öncesi Türk Tarihi (M.Ö. - M.S. 8. Yüzyıl)
Temel Konular: Türk adının anlamı, ilk Türk devletlerinin coğrafyası (Asya Hun, Göktürk, Uygur), teşkilat yapısı (ikili teşkilat), sosyal ve kültürel özellikleri (Göktanrı inancı, yazıtlar, balbal), orduları (onlu sistem).
Odak Noktası: Devletlerin genel özellikleri, önemli hükümdarlar ve etkileşimler (Çin ile ilişkiler, İpek Yolu).
2. İlk Türk İslam Devletleri (9. - 13. Yüzyıl)
Temel Konular: Karahanlılar, Gazneliler, Büyük Selçuklu Devleti, Anadolu Selçuklu Devleti'nin kuruluşu, yükselişi ve kültürel mirasları. Abbasi Devleti ile ilişkiler ve Türklerin İslamiyet'e geçiş süreci.
Odak Noktası: Devletlerin önemli şahsiyetleri (Alparslan, Melikşah), mimari eserleri (ribatlar, külliyeler), eğitim kurumları (medreseler) ve bilimsel gelişmeleri. Türkiye Selçuklu Devleti'nin Anadolu'daki Türk-İslam sentezine katkıları.
3. Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi (1299 - 1579)
Temel Konular: Osmanlı Beyliği'nin kuruluşu, ilk padişahlar (Osman Bey, Orhan Bey), fetihler (Bursa, İznik, Edirne), Çimpe Kalesi'nin alınışı ve Rumeli'ye geçiş. Fetret Devri. İstanbul'un Fethi (Fatih Sultan Mehmet), Kanuni Sultan Süleyman dönemi ve dünya gücü olma. Yönetim, ordu, adalet, toprak sistemi.
Odak Noktası: Önemli padişahların (Fatih, Yavuz, Kanuni) başarıları, kazandıkları savaşlar (Niğbolu, Varna, Otlukbeli, Çaldıran, Mohaç), yapılan antlaşmalar (Amasya, İstanbul, Zigetvar). Kapıkulu Ocakları, Tımar Sistemi gibi kurumlar.
4. Osmanlı Devleti Duraklama ve Gerileme Dönemi (1579 - 1792)
Temel Konular: Sokullu Mehmet Paşa'nın ölümü ile başlayan duraklama dönemi nedenleri. Celali isyanları, yeniçeri isyanları. Avrupa'daki gelişmeler (Rönesans, Reform, Coğrafi Keşifler) ve Osmanlı üzerindeki etkileri. Karlofça, Pasarofça, Küçük Kaynarca Antlaşmaları. Lale Devri ve ilk ıslahat hareketleri (Köprülüler, 3. Selim).
Odak Noktası: Duraklama ve gerileme nedenleri, yapılan ıslahatların başarısızlık nedenleri, kaybedilen topraklar ve imzalanan antlaşmalar. İlk kez Avrupa'nın gerisinde kalındığının anlaşılması.
5. Osmanlı Devleti Dağılma Dönemi (1792 - 1922)
Temel Konular: Osmanlı Devleti'ni kurtarma çabaları (Tanzimat, Islahat Fermanları, Kanun-i Esasi). Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük gibi fikir akımları. 1. ve 2. Meşrutiyet. Trablusgarp ve Balkan Savaşları. Osmanlı'nın son padişahları.
Odak Noktası: Avrupa'nın baskıları, milliyetçilik akımının etkileri, azınlık isyanları. Yapılan reformların başarısızlık nedenleri. Jön Türkler ve İttihat ve Terakki Cemiyeti. Bu dönemde toprak kayıplarının hızlanması.
6. 20. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti ve Mustafa Kemal (1900 - 1918)
Temel Konular: Mustafa Kemal'in eğitim hayatı, askeri görevleri (Şam, 31 Mart Olayı, Trablusgarp, Balkan Savaşları). 1. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin durumu (cepheler, antlaşmalar, yenilgiler). Gizli antlaşmalar, Mondros Ateşkes Antlaşması.
Odak Noktası: Mustafa Kemal'in fikir hayatının oluşumu, katıldığı savaşlar ve bu savaşlardaki rolü. Osmanlı'nın 1. Dünya Savaşı'na girme nedenleri ve sonuçları. Mondros'un ağır maddeleri.
7. Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi (1919 - 1920)
Temel Konular: Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı, Amasya Genelgesi, Erzurum Kongresi, Sivas Kongresi, Amasya Görüşmeleri. Misak-ı Milli. Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nin açılması ve kapanması. Temsil Heyeti'nin faaliyetleri. TBMM'nin açılışı.
Odak Noktası: Mustafa Kemal'in liderlik vasıflarının ortaya çıkışı, ulusal egemenliğe dayalı yeni bir devlet fikrinin temelleri. Halkın bağımsızlık ruhu. Kongrelerin toplanma amaçları ve kararları.
8. Kurtuluş Savaşı ve Antlaşmalar Dönemi (1920 - 1922)
Temel Konular: TBMM'ye karşı ayaklanmalar. Düzenli ordunun kuruluşu. Doğu Cephesi (Kazım Karabekir ve Gümrü Antlaşması). Güney Cephesi (Fransa ile Antlaşmalar, Sütçü İmam, Antep, Maraş, Urfa direnişleri). Batı Cephesi Savaşları (1. İnönü, 2. İnönü, Kütahya-Eskişehir, Sakarya, Büyük Taarruz). Mudanya ve Lozan Barış Antlaşmaları.
Odak Noktası: Düzenli ordunun başarıları, Mustafa Kemal'in askeri dehası. Kazananlar ve kaybedenler. Özellikle Batı Cephesi savaşlarının kronolojisi ve sonuçları. Lozan'ın önemi ve içeriği.
9. Atatürk İlke ve İnkılapları (1923 - 1938)
Temel Konular: Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Laiklik, İnkılapçılık ilkelerinin anlamları, bu ilkeler doğrultusunda yapılan devrimler (TBMM'nin açılması, saltanatın kaldırılması, Cumhuriyet'in ilanı, halifeliğin kaldırılması, şapka inkılabı, Medeni Kanun, Latin harflerinin kabulü, Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Soyadı Kanunu, Kadınlara Seçme ve Seçilme Hakkı).
Odak Noktası: Her bir ilkenin içeriği ve hangi inkılapların hangi ilkeyle bağlantılı olduğu. İnkılapların yapılış amaçları ve sonuçları. Bu bölüm, en çok ezber ve ilişkilendirme gerektiren kısımdır.
10. Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi (1918 - Günümüz)
Temel Konular: İki Dünya Savaşı arası dönemdeki gelişmeler (Ekonomik Bunalım, totaliter rejimler), 2. Dünya Savaşı (nedenleri, sonuçları, Türkiye'nin durumu). Soğuk Savaş dönemi (NATO, Varşova Paktı), Bağlantısızlar Hareketi. Yumuşama dönemi, Küreselleşen Dünya. Türkiye'nin dış politikası (Atatürk Dönemi, çok partili hayata geçiş). Kıbrıs Meselesi.
Odak Noktası: Önemli uluslararası olaylar ve Türkiye'ye etkileri. Bu bölüm genellikle daha az soru gelse de, genel kültür seviyesini ölçmek için önemlidir.
KPSS Tarih Çalışma Metotları: Verimli Öğrenme Stratejileri
Hacimli bir ders olan Tarih'i ezberlemek yerine, anlayarak ve ilişkilendirerek öğrenmek gerekir.
Konu Çalışması:
Kaynağı İyi Seçin: Güvenilir ve sade anlatımlı bir konu anlatım kitabı veya video ders serisiyle başlayın. Birincil kaynağınızı belirleyin ve ona sadık kalın.
Not Tutun: Pasif okuma yerine aktif not tutun. Kendi cümlelerinizle özet çıkarmak, öğrenmeyi pekiştirir.
Kavram Haritaları ve Kronolojik Tablolar: Özellikle padişahlar, savaşlar ve antlaşmalar gibi karmaşık konular için kavram haritaları, kronolojik zaman çizelgeleri ve tablolar hazırlayın. Bu, görsel hafızayı tetikler.
Tekrar ve Pekiştirme:
Aralıklı Tekrar: Bir konuyu çalıştıktan sonra belirli aralıklarla (1 gün sonra, 3 gün sonra, 1 hafta sonra) tekrar edin. Bu, bilginin uzun süreli hafızaya yerleşmesini sağlar.
Soru Çözümü: Her konu bitiminde mutlaka ilgili konudan bolca soru çözün. Yanlış yaptığınız veya boş bıraktığınız soruların konu anlatımına geri dönün.
Hata Defteri: Yanlış yaptığınız soruları ve neden yanlış yaptığınızı not alın. Bu, sınav öncesi en değerli tekrar kaynağınız olacaktır.
İlişkilendirme:
Neden-Sonuç İlişkisi: Olayları sadece ezberlemeyin, hangi olayın hangi sonuca yol açtığını ve hangi diğer olaylarla bağlantılı olduğunu anlamaya çalışın.
Kıyaslama: Benzer padişahları, savaşları veya ıslahatları birbiriyle kıyaslayarak farklılıklarını öğrenin. Örneğin, Fatih dönemi ile Kanuni dönemi arasındaki benzerlik ve farklılıklar.
Görsel ve İşitsel Destek:
Haritalar: Özellikle Osmanlı fetihleri ve Kurtuluş Savaşı cephelerini çalışırken haritalar kullanın. Olayların coğrafi konumlarını bilmek, anlamanızı kolaylaştırır.
Belgeseller/Videolar: Konularla ilgili kısa belgeseller veya eğitici videolar izlemek, bilgiyi farklı bir kaynaktan pekiştirir ve monotonluğu kırar.
Sonuç:
KPSS Tarih dersi, gözünüzü korkutmasın. Doğru bir konu analizi, stratejik bir çalışma planı ve düzenli tekrar ile bu dersten yüksek netler elde etmek mümkündür. Özellikle Atatürk İlke ve İnkılapları ile Kurtuluş Savaşı dönemine ağırlık vererek ve konuları neden-sonuç ilişkisi içinde öğrenerek başarıya ulaşabilirsiniz. Şimdiden başarılar dileriz!
Yorumlar
Yorum Gönder